
Dünyanın Yedi Harikası
Dünyanın Yedi Harikası ya da eski
dilde acaib-i seb'a-i alem, tamamı insanoğlu tarafından inşa
edilmiş, olağanüstü antik yapı ve yapıtlardır. Ayrıca Antik Dönemin
Yedi Harikası adıyla da bilinir. İlk olarak MÖ 5. yüzyılda
tarihçi Heredot tarafından ortaya atılan bir
kavramdır. MÖ 4. yüzyılda Sidonlu Antipatros tarafından ilk
olarak "Dünyanın yedi harikası üzerine" (Περὶ τῶν Ἑπτὰ Θεαμάτων) adlı
eserle oluşturulmuştur. Günümüzde geçerli kabul edilen Yedi Harika listesi, MÖ
2. yüzyılda son şeklini almıştır.
Günümüzde, Dünyanın Yedi Harikası'ndan
sadece Keops Piramidi ayaktadır. Diğerleri yangın ya da
deprem gibi nedenlerle yok olmuşlardır.
Keops Piramidi
Piramitlerden sadece Keops
Piramidi bu listeye girmiştir. Keops Piramidi, 4. Hanedanlık zamanında MÖ 2560
yılında Firavun Khufu (Keops) tarafından yaptırıldı. Yapımının 20 yılı aştığı
sanılmaktadır. Piramit yapıldığında 145,75 m yüksekliğindeydi. Yapıldığından
itibaren 43 yüzyıl boyunca dünyadaki en yüksek yapı olarak kayıtlara geçmiştir.
Keops Piramidi ilk inşa edilen olmasına rağmen dünyanın yedi harikası arasında
günümüzde ayakta duran tek yapıdır.
Babil'in Asma Bahçeleri
MÖ 7. yüzyılda Babil kralı Nebukadnezar tarafından
yaptırılmıştır. Babil'in çorak Mezopotamya çölünün
ortasında, ağaçlar, akan sular ve egzotik bitkilerin bulunduğu çok katlı bir
bahçedir. Coğrafyacı Strabo'nun 1. yüzyıldaki tanımına göre:
"Bahçeler birbiri üzerinde yükselen büyük direklerden oluşuyordu.
Bunların içleri çukurdu. Büyük bitkilerin ve ağaçların yetişebilmesi için
toprakla doldurulmuştu. Kubbeler, sütunlar ve taraçalar pişmiş tuğla ve
asfalttan yapılmıştı. Yüksekteki bahçeleri sulamak için Fırat Nehri'nden zincir
pompalarla su yukarılara çıkarılıyordu. Bu şekilde üst seviyelere taşınan su,
bahçeleri sulayarak teraslardan aşağıya yukarı çıkarılıyordu. Söylentiye göre
Nebukadnezar bu yapıyı sıla hasreti çeken karısı Semiramis için
yaptırmıştır. Semiramis Medes kralının kızıdır. Söylentiye göre
Mezopotamya'nın düz ve sıcak ortamı onu bunalıma itmiş, kral da karısının
hasretini sona erdirmek için yapay dağların olduğu, suların aktığı yemyeşil bir
bahçe yaptırmıştır.
Babil'in Asma Bahçeleri'nin günümüze
gelen kesin izleri yoktur. Fakat, bölgede araştırma yapan arkeologlar,
Babil'deki sarayın kuzeydoğusunda görünüşü garip olan temel ve tonozlar
buldular. Bunların Babil'in Asma Bahçelerine ait olup olmadığını düşünülmektedir.
Babil'in Asma Bahçeleri, klasik yazarlar tarafından ayrıntılı bir şekilde
tanımlanmıştır. Günümüzde bu tanımlara göre çizilen resimler bulunmaktadır.
Sanılanın aksine efsanevi bahçeler bir yerlere asılı değil, sadece sütunlarla
desteklenen taraçalar üzerinde kurulmuştur.
Zeus Heykeli
Zeus Heykeli MÖ 450
yıllarında, adına olimpiyat oyunları düzenlenen Tanrıların kralı Zeus için, Olimpiyatlar'a ismini veren
Olimpia'da yapılmıştır. Zeus Heykeli, bir tahta iskelet üzerine altın, fildişi
ve metal parçalar yerleştirilerek Partenon'un içinde yapılmıştır. Heykelin
oturduğu taban 6,5 m genişliğinde ve 2 m yüksekliğinde, heykelin kendisi ise 12
m yüksekliğindeydi. Büyük bir yangın sonucunda yok olmuştur.
Rodos Heykeli
32 metre yüksekliğinde, demir ve taşla
desteklenmiş bronzdan yapılmış bir heykeldir. Rodoslular tarafından Güneş
Tanrısı Helios'a ithafen yapılmıştır. Yapılışından yok
oluşuna kadar yalnızca 56 yıl geçmesine rağmen, Rodos Heykeli dünyanın yedi
harikasından biri olmayı başarmıştır. Bunun en büyük sebebi, devasa bir heykel
olmasının yanı sıra Rodos adasındaki insanlar için beraberliğin simgesi olması
idi. Rodos Heykeli’nin yapılması tam 12 yıl sürmüş ve heykel MÖ 282 yılında
bitirilmiştir. Liman girişinde bulunan heykel MÖ 226 yılında bir deprem
sonucunda en zayıf noktası olan dizinden kırıldı. Rodoslular, Firavun Ptolemy
III Eurgetes’den restorasyon için yardım teklifi aldılarsa da, bir kâhine
başvuruldu ve yardım reddedildi. Neredeyse 900 yıl boyunca heykel harabe
halinde kaldı. 654 yılında Araplar Rodos’u fethettiler. Heykelden kalanları
Suriyeli bir Yahudi’ye sattılar.
İskenderiye Feneri
Tehlikeli kıyı şeridi boyunca gemicileri
yönlendirmek amacı ile Mısır'ın İskenderiye kenti kıyısındaki Faros (Pharos)
adasında yapılmıştır. Proje Büyük İskender'in komutanları Ptolemy
Soter zamanında MÖ 290 yılları sonunda başlamış, ölümünden sonra oğlunun
hükümdarlığı zamanında bitirilmiştir. Şehrin batı limanında bulunan fener
yaklaşık 166 m yüksekliğindedir. Sadece harikaların değil bugüne kadar yapılmış
fenerlerin de en yükseğidir. Gemicilik için güvenli bir ortam sağlamak isteyen
Yunan tüccar Sostratus tarafından finanse edilmiştir.
Fener'in en gizemli yanı, gündüzleri bile güneş ışığını denize yansıtmak amacı
ile tasarlanmış cilalı bronz aynalarıydı. Geceleri ise aynaların önünde ateşler
yakılıyor, böylece aynanın yansıttığı ışık gece yaklaşık 50 km mesafeden
görülebiliyordu. Yapı, bir dizi depreme kadar bozulmadan kaldı. Fakat depremler
ve doğal şartlar sonunda çöktü. Üst kısmı 955 yılında bir deprem ve fırtınada kopan fenerin
gövde kısmı da 1302'de başka bir depremde çöktü. En sonunda 1480 yılında Memlük Sultanı Kait-bay
tarafından fenerin olduğu yere yapılan bir kalede malzemeleri kullanılmak üzere
tamamen yıkıldı. Fakat Dünya'nın Yedinci Harikası olmayı başarmıştır.
Kral Mausollos'un Mezarı (Halikarnas Mozolesi)
Halikarnas Mozolesi, Kral Mausollos için
karısı ve kız kardeşi tarafından yaptırılmış bir mezardır. Bodrum civarında
yapılmış ve yapımı MÖ 350 yılında tamamlanmış. Tabanın üstünde kenarları
heykellerle süslenmiş basamaklı bir podyum bulunuyordu. Süslü su mermerinden
yapılmış lahit ve mezar odası, podyumun üstünde bulunuyordu ve İyonya tarzı kolonlarla
çevrilmişti. Sıra sütunlar, yine heykellerle süslenmiş bir piramit çatıyı
destekliyordu. Dört tane savaş atıyla çekilen bir savaş arabası heykeli ise
piramidin tavanını donatıyordu. Halikarnas Mozolesi'nin toplam yüksekliği 45 m.
idi ve 4 tarafındaki 4 heykelin her birini ayrı bir heykeltıraş yapmıştı. Bu
heykeller, tanrıların değil de insanlar ve hayvanların heykelleri olmasından
dolayı tarihte özel birer yer tutarlar. 16 yüzyıl boyunca Halikarnas Mozolesi
iyi bir durumda korundu. 15. yüzyılda Haçlı Seferleri sırasında St. John
şövalyeleri bölgeye geldiler ve bugün Bodrum Kalesi olarak geçen büyük bir kale
yaptılar. Bu kalenin yapımında Halikarnas Mozolesi'nin neredeyse bütün taşları
kullanıldı.
Artemis Tapınağı
Efes'te bulunan tapınağın
temelleri MÖ 7. yüzyıla dayanmaktadır. Pazar yeri ve dini müessese olarak
kullanılıyordu.[ Artemis Tapınağı, (Yunanca: Artemision; Latince:
Artemisium) aynı zamanda Diana Tapınağı olarak da bilinir. Tanrıça Artemis'e
ithaf edilmiş tapınak Efes'te milattan önce 550
yıllarında tamamlanmıştır. Tapınak tamamen mermerden inşa edilmiştir. Dünyanın
yedi harikasından biri sayılan tapınaktan geriye bugün sadece bir iki mermer
parçası kalmıştır. Türkiye'deki antik kent Selçuk, İzmir'de bulunmaktadır.
Tapınak Lidya Kralı Kroisos tarafından
başlatılmış 120 senelik bir projenin eseridir.
Kaynak: https://tr.wikipedia.org/wiki/D%C3%BCnyan%C4%B1n_Yedi_Harikas%C4%B1#Harikalar%C4%B1n_Listesi
Haber Yorumları